In Afrika staan er verschillende bouwprojecten voor waterkrachtcentrales op de planning of in de steigers. Maar de bouw van nieuwe stuwdammen is niet de oplossing voor het Afrikaanse energievraagstuk. Dat stelt een nieuwe studie in het wetenschappelijk tijdschrift Science waarbij onder meer de Belgische klimaatwetenschapper Wim Thiery betrokken is.

De bewering dat de bouw van nieuwe stuwdammen niet de oplossing is voor het energievraagstuk in Afrika is gebaseerd op de erkenning dat waterkrachtprojecten, hoewel ze hernieuwbare energie leveren, ook negatieve milieueffecten en sociale gevolgen kunnen hebben. Deze zorgen hebben betrekking op verschillende aspecten, waaronder de verplaatsing van gemeenschappen, veranderingen in de ecologie van rivieren, en mogelijke gevolgen voor waterbronnen en biodiversiteit.

Er zijn verschillende argumenten die tegen de bouw van nieuwe stuwdammen in Afrika kunnen worden ingebracht:

1. Milieueffecten: Het aanleggen van stuwdammen kan de ecologie van rivieren verstoren en invloed hebben op de migratie van vissen en andere aquatische organismen. Het kan ook leiden tot veranderingen in het lokale ecosysteem en de waterkwaliteit.
2. Sociale gevolgen: Veel stuwdamprojecten vereisen het verplaatsen van lokale gemeenschappen, wat kan leiden tot gedwongen migratie, verlies van levensonderhoud en verstoring van traditionele leefwijzen.
3. Financiële en technische uitdagingen: De bouw en exploitatie van stuwdammen kunnen hoge kosten met zich meebrengen, en sommige projecten kunnen te maken krijgen met technische problemen en vertragingen.
4. Klimaatverandering: Stuwdammen kunnen de waterstromen in rivieren beïnvloeden, wat vooral in gebieden waar klimaatverandering al van invloed is, problematisch kan zijn. Veranderende neerslagpatronen kunnen de beschikbaarheid van water voor stuwdammen beïnvloeden.
5. Alternatieve opties: Er zijn andere vormen van hernieuwbare energie, zoals zonne- en windenergie, die minder impact kunnen hebben op het milieu en de gemeenschappen. Deze bronnen kunnen een deel van de energiebehoefte van Afrika helpen aanpakken.

Het is belangrijk op te merken dat de beslissing om al dan niet stuwdammen te bouwen complex is en afhangt van een breed scala aan factoren, waaronder lokale behoeften, milieuoverwegingen en sociale impact. Er moet een evenwicht worden gevonden tussen de behoefte aan energie en de mogelijke negatieve gevolgen van dergelijke projecten. In sommige gevallen kunnen duurzaam ontworpen stuwdammen een positieve bijdrage leveren aan de energiemix van een land, maar dit vereist een zorgvuldige planning, milieubeoordelingen en betrokkenheid van lokale gemeenschappen.